Pipeta jest przyrządem laboratoryjnym, służącym do przenoszenia odmierzonej ilości cieczy. Nazywa się ją także zakraplaczem chemicznym i jest używana przez badaczy medycznych oraz biologów molekularnych. Narzędzie to występuje w kilku wersjach, w zależności od przeznaczenia oraz poziomu dokładności. Na rynku spotyka się szklane pipety jednoczęściowe oraz bardziej zaawansowane – regulowane lub elektroniczne.
Sposób działania
Przyrząd napełnia się, zanurzając jego końcówkę w dozowanej objętości i pobierając płyn z użyciem wypełniacza do pipety. Narzędzie wytwarza próżnię nad komorą magazynującą ciecz oraz stopniowo uwalniania ją, umożliwiając pobranie i dozowanie płynu. Nie należy potrząsać pipetą podczas transportu cieczy do naczynia odbierającego, ponieważ może nastąpić tzw. „odbicie” kolumny płynu. Ze względu na dozowaną objętość wyróżniamy:
- Mikropipety – dozują od 1 do 1000 μl
- Makropipety – dozują powyżej 1000 μl
Rodzaje pipet
Standardowe pipety (https://danlab.pl/nasze-produkty/szklo-laboratoryjne-i-drobny-asortyment-laboratoryjny/drobne-instrumenty-laboratoryjne/pipety-i-akcesoria-do-pipet/) produkuje się ze szkła. W obiegu funkcjonują różne ich typy. Przykładowo pipeta wolumetryczna, z dużą bańką, ma skalibrowaną określoną objętość (najczęściej 10, 25 lub 50 ml). Natomiast pipeta Mohra ma konstrukcję o prostych ściankach oraz posiada stopniową skalę objętości co 0,5 ml. Z kolei rodzajem makropipety jest przyrząd wielowymiarowy ze skalibrowaną skalą o różnych objętościach i długą rurką. Narzędzia te wymagają próżni, stąd niektóre z nich wyposażone są w dwa pęcherze pomiędzy ustnikiem a podziałką poziomu roztworu. Kolejnym rodzajem jest kroplomierz (pipeta Pasteura), który służy do przenoszenia małych objętości płynów i nie posiada skali (przeważnie wykonany jest z tworzywa sztucznego albo szkła). Podobna jest pipeta transferowa, ale występuje tylko w wersji plastikowej. Aby ograniczyć wstrząsy podczas przenoszenia cieczy, stosuje się pipetę elektroniczną.